Inflacja konsumencka okazała się we wrześniu wyższa od oczekiwań i wstępnego szacunku urzędu statystycznego (1,8% r/r). Niższa presja ze strony cen paliw, łączności wpłynęły na spadek inflacji we wrześniu wobec sierpnia.
Według danych Głównego Urzędu Statystycznego (GUS), inflacja konsumencka wyniosła 1,9% r/r we wrześniu wobec 2% r/r w sierpniu. W ujęciu miesięcznym inflacja wyniosła 0,2%.
Głównym czynnikiem odpowiadającym za przyspieszenie inflacji w ub. miesiącu w skali roku były wyższe ceny w zakresie transportu (o 7%), a także żywności (o 2,3%) oraz mieszkania (o 2%). Niższe ceny w zakresie łączności (o 3,6%) oraz odzieży i obuwia (o 3,3%) obniżyły ten wskaźnik odpowiednio o: 0,18 pkt proc. i 0,17 pkt proc.
Część analityków spodziewa się, że wyższe od spodziewanych zmiany cen żywności oznaczają, że inflacja będzie nieco przyspieszać do końca roku. Zaś w przyszłym roku wiele zależy od zmian cen prądu i gazu dla gospodarstw domowych w kształtowaniu się wskaźnika CPI.
Ekonomiści szacują, że w świetle dostępnych inflacja bazowa po wyłączeniu cen żywności i energii pozostała na poziomie 0,9% r/r.
Dzisiejsze dane nie powinny zmienić planów Rady Polityki Pieniężnej (RPP) - analitycy uważają, że pierwsza podwyżka stóp procentowych może nastąpić może pod koniec 2019 r.
Poniżej przedstawiamy najciekawsze komentarze analityków:
"Na początku 2019 koszty przedsiębiorstw produkcyjnych podniesie podwyżka cen energii związana z wyższymi kosztami węgla oraz praw do emisji CO2. Nasze modele wskazują, że przełożenie presji kosztowej firm na finalnego konsumenta następuje z opóźnieniem około 2-3 kwartałów. Tym samym prognozujemy, że dynamika CPI osiągnie poziom 3%r/r w czerwcu przyszłego roku" - ekonomista ING Banku Śląskiego Jakub Rybacki
"My jednak uważamy, że ceny będą pięły się w górę, a w 2019 r. wzrosną średnio o 2,6% r/r wobec 1,8% r/r w 2017 r. Ryzyko dla tej prognozy jest naszym zdaniem w górę wobec rosnącej presji kosztowej na firmy, ponadto wiele zależy od zmian cen prądu i gazu dla gospodarstw domowych" - ekonomiści Banku Santander
"Dane są neutralne dla oceny perspektyw krajowej polityki pieniężnej. W obliczu spowalniającego wzrostu PKB, RPP nie zdecyduje się na podwyżki stóp przynajmniej do końca 2019, nawet pomimo prawdopodobnego przekroczenia celu inflacyjnego NBP w przyszłym roku" - analitycy PKO Banku Polskiego
Poniżej przedstawiamy najciekawsze wypowiedzi ekonomistów in extenso:
"Ostateczny szacunek wrześniowej inflacji uległ w ujęciu rocznym nieznacznej rewizji w górę, do 1.9%r/r. Korektom uległy wstępne szacunki wskaźnika cen nośników energii (do 0.3%m/m z 0.4%m/m) oraz paliw (do 0.5%m/m z 0.4%m/m). Zgodnie z oczekiwaniami wzrosły ponadto we wrześniu ceny odzieży i obuwia (aż o 2.4%m/m, ze względu na wprowadzane przez sklepy nowe kolekcje jesienne) oraz edukacji (o 1.4%m/m). W kolejnych miesiącach wskaźnik CPI dość szybko znajdzie się w okolicach 2.0%r/r lub nieco powyżej. Rosnące ceny ropy naftowej na świecie i umocnienie USD mogą przekładać się na coraz wyższe ceny paliw na stacjach, drożeć może także żywność w związku z mniejszym tegorocznymi plonami i wciąż utrzymującą się suszą na wielu obszarach Polski. Coraz więcej kosztować będzie także najprawdopodobniej utrzymanie mieszkań, zwłaszcza w przypadku gospodarstw domowych samodzielnie zaopatrujących się w gaz, olej opałowy czy węgiel. W całym 2018 r. średnioroczny wskaźnik CPI wyniesie według naszych prognoz 1.8% wobec 2.0% w 2017 r. Opublikowany dziś ostateczny szacunek wrześniowego wskaźnika CPI nie będzie mieć wpływu na poglądy RPP w kwestii poziomu stóp procentowych. Inflacja utrzymuje się w dolnym paśmie odchyleń od celu NBP, co w kontekście oczekiwanego wyhamowania tempa wzrostu PKB będzie skłaniać RPP do podtrzymywania jej dotychczasowego „łagodnego" nastawienia w polityce pieniężnej. Spodziewamy się stabilizacji stóp procentowych przynajmniej do końca 2019 r" - główny ekonomista Banku Pocztowego Monika Kurtek.
"Po trzech miesiącach stabilizacji na poziomie 2,0% r/r, wrzesień przyniósł spadek inflacji CPI do 1,9% r/r. Wstępny szacunek z 1 października wskazywał na wzrost cen konsumpcyjnych o 1,8% r/r. Ceny towarów wzrosły o 2,0% r/r, a ceny usług zwiększyły się o 1,5% r/r. Wprawdzie wzrost cen żywności był we wrześniu wyższy niż w sierpniu (odpowiednio 2,3% r/r, wobec 2,1% r/r), jednak obniżyło się roczne tempo wzrostu cen transportu (odpowiednio do 7,0% r/r z 8,5% r/r) z uwagi na niższe tempo wzrostu cen paliw. Na bazie dostępnych danych szacujemy, że inflacja bazowa po wyłączeniu cen żywności i energii pozostała na poziomie 0,9% r/r. Niższa presja ze strony cen paliw oraz łączności przełożyły się na spadek inflacji we wrześniu. Do końca 2018 r. inflacja powinna pozostać w przedziale 1,5-2,0% r/r, a pod koniec 1Q19 prognozujemy powrót inflacji do celu NBP. Nasz scenariusz bazowy zakłada, że do pierwszej podwyżki stóp procentowych dojdzie w 4Q19, a na koniec 2019 r. stopa referencyjna wyniesie 1,75%" - starszy ekonomista Banku Pekao Adam Antoniak.
"Według finalnych danych we wrześniu dynamika inflacji spadła o 0,1pp do 1,9%r/r. Wstępny szacunek wskazywał obniżenie się indeksu do 1,8%r/r. Na podstawie dostępnych danych szacujemy, że inflacja bazowa ukształtowała się pomiędzy 0,8%-0,9%r/r. Duży wpływ na inflację bazową miały obniżki ceny usług telekomunikacyjnych oraz turystyki zorganizowanej. Komunikat GUS wskazuje, że obniżyły one CPI o odpowiednio 0,11pp oraz 0,09pp. Spadki częściowo zrównoważyły jednak ponadprzeciętne wzrosty w kategorii odzież (0,09pp), inne (0,02pp) oraz edukacja (0,01pp). Zmiany w pozostałych kategoriach nie odbiegały istotnie od standardowego sezonowego wzorca – dalej stosunkowo niewielką dynamiką charakteryzowały się ceny usług (1,5%r/r). Na początku 2019 koszty przedsiębiorstw produkcyjnych podniesie podwyżka cen energii związana z wyższymi kosztami węgla oraz praw do emisji CO2. Nasze modele wskazują, że przełożenie presji kosztowej firm na finalnego konsumenta następuje z opóźnieniem około 2-3 kwartałów. Tym samym prognozujemy, że dynamika CPI osiągnie poziom 3%r/r w czerwcu przyszłego roku" - ekonomista ING Banku Śląskiego Jakub Rybacki
"Finalny odczyt inflacji CPI we wrześniu pokazał 1,9% r/r wobec wstępnego 1,8% r/r. Towary drożały o 2,0% r/r (bez zmian wobec sierpnia) a usługi o 1,5% r/r (wobec 1,8% r/r w sierpniu). Szacujemy, że inflacja bazowa wyniosła we wrześniu 0,9% r/r. W porównaniu do poprzedniego miesiąca, szybciej rosły ceny żywności, zwłaszcza warzyw i pieczywa (efekt suszy) oraz mięsa wieprzowego (efekt niższej podaży). Presję za wzrost CPI wywierały także kategorie zdrowie, rekreacja i kultura, pozostałe towary i usługi (w szczególności wzrost cen ubezpieczeń) oraz ceny energii (efekt podwyżki cen gazu w sierpniu). Przypominamy, że nasza wstępna prognoza zakładała utrzymanie CPI na sierpniowym poziomie 2,0% r/r. Nie zrealizowała się ona ze względu na mocny spadek cen usług transportowych (-6,1% m/m), turystyki zorganizowanej (-3,9% m/m) oraz usług telekomunikacyjnych (-2,3% m/m). Wymienione w tym tekście dynamiki cen usług były w ostatnich miesiącach jednym z głównych czynników odpowiadających za zmienność CPI – raz mocno spadały, raz mocno rosły, co utrudniało odczytanie tendencji cenowych w gospodarce. My jednak uważamy, że ceny będą pięły się w górę, a w 2019 r. wzrosną średnio o 2,6% r/r wobec 1,8% r/r w 2017 r. Ryzyko dla tej prognozy jest naszym zdaniem w górę wobec rosnącej presji kosztowej na firmy, ponadto wiele zależy od zmian cen prądu i gazu dla gospodarstw domowych. Przyśpieszenie inflacji będzie wzmacniało argumenty jastrzębi z RPP, co w końcu doprowadzi do podwyżki stóp procentowych (najwcześniej pod koniec 2019 r.). Dzisiaj członkini RPP, Grażyna Ancyparowicz, która dotychczas opowiadała się za stabilnymi stopami, stwierdziła, że w drugiej połowie 2019 r. może wystąpić potrzeba rozpoczęcia dyskusji o podwyżkach stóp" - ekonomiści Banku Santander.
"GUS zrewidował swój wstępny odczyt inflacji we wrześniu w górę do 1,9% r/r z 1,8% r/r (PKO: 1,9% r/r, kons.: 1,9% r/r). Po odsezonowaniu inflacja CPI wyniosła 0,1% m/m wobec 0,2% m/m w sierpniu.Przyczyny rewizji leżą w kategoriach bazowych. Szczegóły zrewidowanych danych CPI implikują, że inflacja bazowa pozostała stabilna (0,9% r/r).Zaskoczyły ceny odzieży, które pomimo ciepłego września wzrosły mocniej niż w ubiegłym roku, gdy jesień (i nowa kolekcja) przyszła wyjątkowo szybko. Niespodziewanie silnie wzrosły również ceny w edukacji (nowy rok szkolny). Kolejny miesiąc spadały ceny usług telekomunikacyjnych. Silnie spadły również ceny usług transportowych. Wobec powyższych zmian dynamika cen usług spowolniła do 1,5% r/r z 1,8% r/r. w sierpniu. Ceny towarów wrosły o 2,0% r/r (vs 2,1% r/r w sierpniu). Wrześniowy wzrost cen żywności (m/m) był wysoki jak na ten miesiąc, za sprawą silniejszego niż wzorzec sezonowy wzrostu cen zbóż (pieczywa) oraz warzyw (m.in. włoszczyzny). Nadal spadały ceny owoców. Wzrosty cen paliw i energii we wrześniu nie były na tyle silne, aby zneutralizować efekty bardzo wysokiej bazy statystycznej z ubiegłego roku. Wyższe od sezonowego wzorca zmiany cen żywności oznaczają, że inflacja będzie spadać do końca roku w mniejszym stopniu niż zakładaliśmy jeszcze kilka miesięcy temu (osiągając ok. 1,6-1,7%). Jednocześnie stopniowy wzrost inflacji bazowej, a także oczekiwane przez nas (chociaż w wyraźnie mniejszej skali niż oczekuje rynek) wzrosty cen energii (prąd, opał, ogrzewanie) mogą podbić główną stopę inflacji powyżej celu NBP w 1h19. Dane są neutralne dla oceny perspektyw krajowej polityki pieniężnej. W obliczu spowalniającego wzrostu PKB, RPP nie zdecyduje się na podwyżki stóp przynajmniej do końca 2019, nawet pomimo prawdopodobnego przekroczenia celu inflacyjnego NBP w przyszłym roku" - analitycy PKO Banku Polskiego
"Głównym czynnikiem oddziałującym w kierunku zmniejszenia inflacji (o prawie 0,2 pkt. proc.) była niższa dynamika cen paliw, która obniżyła się we wrześniu do 12,0% r/r wobec 15,3% w sierpniu, co wynikało w znacznym stopniu z efektu wysokiej bazy sprzed roku (we wrześniu ub. r. ceny paliw wzrosły o 3,5% m/m podczas gdy we wrześniu br. zwiększyły się o 0,5% m/m). Spadek inflacji ograniczany był przez wzrost dynamiki cen żywności i napojów bezalkoholowych (2,3% r/r we wrześniu wobec 2,1% w sierpniu). Warto zauważyć, że tempo wzrostu cen w tej kategorii przyspieszyło po raz pierwszy od kwietnia br. Wynikało to przede wszystkim z silnego wzrostu cen warzyw (10,2% r/r we wrześniu wobec 8,6% w sierpniu) oraz pieczywa (5,9% wobec 4,6%) spowodowanego w znacznym stopniu tegoroczną suszą. Do wzrostu cen w tej kategorii przyczyniły się także wyższe ceny mięsa (1,2% wobec 0,7%), głównie ze względu na drożejący drób. Zgodnie z naszymi szacunkami inflacja bazowa nie zmieniła się we wrześniu w porównaniu do sierpnia i wyniosła 0,9% r/r. Na jej stabilizację złożyły się spadek dynamiki cen w kategoriach "łączność" i "użytkowanie mieszkania" (bez nośników energii) oraz jej wzrost w kategoriach "inne wydatki na towary i usługi", "zdrowe", "odzież i obuwie", "wyposażenie mieszkania i prowadzenia gospodarstwa domowego", "restauracje i hotele" oraz "rekreacja i kultura". Szeroki zakres wzrostu cen we wspomnianych wyżej kategoriach stanowi wsparcie dla naszej oceny, zgodnie z którą w kolejnych miesiącach obserwowany będzie łagodny wzrost inflacji bazowej. Wzrost ten będzie związany z umiarkowaną presją kosztową będącą skutkiem rosnących kosztów pracy oraz energii (por. MAKROmapa 15.10.2018). Opublikowane dziś dane, wskazujące na silniejszy od naszych oczekiwań wpływ suszy na dynamikę cen żywności i napojów bezalkoholowych, w połączeniu z rosnącymi cenami energii stanowią istotne ryzyko w górę dla naszej prognozy, zgodnie z którą w 2018 r. inflacja spadnie do 1,6% wobec 2,0% w 2017 r., a w 2019 r. obniży się ona do 1,5%. Nasz zrewidowany scenariusz inflacji przedstawimy w najbliższej MAKROmapie. Dzisiejsze dane o wrześniowej inflacji są lekko pozytywne dla kursu złotego i rentowności obligacji" - ekonomista Credit Agricole Bank Polska Jakub Olipra
"Jak na historyczne standardy inflacja jest niska – zwłaszcza po uwzględnieniu ostatnich wzrostów kosztów pracy. Wszystko zatem wskazuje, że przedsiębiorstwa zaabsorbowały wzrost cen – a nie przerzuciły go na konsumenta. Powinno to mieć konsekwencje w ich relatywnie gorszej sytuacji finansowej. Wzrost ten znajduje się poniżej celu inflacyjnego NBP, ale mieści się w paśmie odchyleń określonym przez RPP (2,5% +/- 1 pp.). Oznacza to, że inflacja jest stabilna, a zatem zapowiedzi prezesa NBP o utrzymaniu stóp procentowych do końca 2019 wydają się wiążące. Ceny największych kategorii w koszyku wzrosły nieznacznie powyżej średniej – żywność i napoje bezalkoholowe o 2,3% r/r, natomiast użytkowanie mieszkania lub domu i nośniki energii - o 2,2% r/r. W tej pierwszej kategorii wysokie wzrosty cen zanotowały jaja (21,9% - przy czym to wyraźny spadek tempa wzrostu cen w porównaniu do szczytu w grudniu 2017), warzywa (10,2%), pieczywo (5,9%, trend wzrostowy dynamiki cen od początku 2016), mięsa drobiowego (5,4%). Prawie 30-procentowy spadek ceny na przestrzeni roku odnotował cukier – dynamika jego cen wydaje się odbijać z wieloletnich minimów. Odnotowano roczny wzrost czynszów o 4%, o 3,9% wzrosły ceny wywozu śmieci i o 5,6% - opału (w tym ostatnim przypadku obserwujemy wygasanie dodatniego trendu). Na przestrzeni roku największy wzrost cen odnotowała kategoria transport (7%) za sprawą wszystkich typów paliw: oleju napędowego (15,6%), benzyny (10,5%) oraz gazu (10,3%), chociaż w tym ostatnim przypadku wydaje się, że jesteśmy już za lipcową górką). Spadek cen obserwowaliśmy dla odzieży i obuwia (3,3%) oraz łączności (3,6%). Wśród rzadszych w koszyku dóbr na uwagę zasługuje niemal 5-procentowy wzrost cen książek oraz gazet i czasopism (odpowiednio 4,9% oraz 4,6%)" - ekspert ekonomiczny Konfederacji Lewiatan Sonia Buchholtz.
(ISBnews)